Lietz-Kijak D et al.:
PRACA ORYGINALNA
ART DENT
Tom/Volumne 21; Numer/Number 2 (84)/2023: 82-89
E-ISSN 2392-2818
ISSN 2081-4798

Analgetyczna skuteczność ozonoterapii na niezmienionej chorobowo skórze części twarzowej czaszki
Analgesic effffectitiveness of ozone therapy on the skin of the facial part of the skull that is not affffected by the disease

Danuta Lietz-Kijak^1,A,D,E,F, Paulina Strzelecka^2,B,D,E,F, Elżbieta Kubala^2,B,D,E,F, Marta Grzegocka^1,B,D,E, Piotr Skomro^{1 B,D,F}
¹ Zakład Propedeutyki, Fizykodiagnostyki i Fizjoterapii Stomatologicznej Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie.
² Katedra i Zakład Stomatologii Zachowawczej i Endodoncji Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie.

Authors’ Contribution: A - Study Design, B - Data Collection, C - Statistical Analysis, D - Data Interpretation, E - Manuscript Preparation, F - Literature Search, G - Funds Collection
Received: 19.03.2023. Accepted: 15.04.2023. Published: 17.08.2023
Prawa autorskie przekazane Wydawnictwu AS MEDIA
Kontakt z autorem: dr hab.n. med. Danuta Lietz–Kijak, Zakład Propedeutyki, Fizykodiagnostyki i Fizjoterapii Stomatologicznej, Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie, Al. Powstańców Wielkopolskich 72, 70–111 Szczecin, tel.: +48 91 466 1673, e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
Cytowanie: należy cytować pierwotną, elektroniczną wersję artykułu: Lietz-Kijak D et al.: Analgetyczna skuteczność ozonoterapii na niezmienionej chorobowo skórze części twarzowej czaszki; Art Dent 2023;84(2):82-89.

STRESZCZENIE
Wstęp: Poza leczeniem konwencjonalnym, lekarze dentyści coraz częściej w swojej praktyce klinicznej wykorzystują działanie czynników fizykalnych, jak np. ozonoterapii. Cel pracy: Określenie wpływu czynnika fizykoterapeutycznego w postaci aplikacji ozonu na temperaturę i czucie powierzchowne niezmienionej chorobowo skóry części twarzowej czaszki. Materiał i metodyka: Badaniem objęto 60 pacjentów zdrowych i nieprzyjmujących żadnych leków, w wieku 20 - 30 lat, 30 kobiet i 30 mężczyzn. Każdorazowo, przed przystąpieniem do badań diagnostycznych, na oczyszczonej skórze części twarzowej czaszki wyznaczano 3 punkty: A - Supramentale, B - Chelion oraz C - w rzucie głowy wyrostka kłykciowego żuchwy. Następnie przystępowano do dwukrotnej aplikacji ozonu – 30- oraz 60-sekundowej, zgodnie z obowiązującymi normami stosowania na powierzchniach zewnątrzustnych. Pomiędzy kolejnymi aplikacjami oraz pomiarami czucia i temperatury przestrzegano 15 - minutowej przerwy. Pomiaru czucia dokonano z wykorzystaniem aparatu PulpoEndometr, natomiast temperaturę badano termometrem ze wskaźnikiem laserowym (CA 380). Ostatnim elementem było odnotowanie wrażeń bólowych pacjentów, posługując się skalą VAS. Wyniki: Otrzymane wyniki poddano analizie z wykorzystaniem programu Statistica. Wnioski: 30-sekundowa aplikacja w pkt. A u kobiet wskazuje na symptomy analgetyczne, ale w populacji generalnej można zauważyć jedynie zwiastuny tego działania. 60-sekundowa aplikacja w tym punkcie, jak i obie aplikacje w pkt. B wykazały nieznacznie podwyższoną wrażliwość na bodźce. Odmienny wpływ aplikacji ozonu zanotowano w pkt. C, gdzie stwierdzono nieznaczne obniżenie wrażliwości na bodźce. Warto zaznaczyć, że obie aplikacje ozonu u mężczyzn w punkcie C wskazują na symptomy analgetyczne.
SŁOWA KLUCZOWE:
analgezja, czucie, ozonoterapia, OzonyTron, temperatura
SUMMARY
Introduction: Apart from conventional treatment, dentists are increasingly relying on physical therapy modalities in their clinical practice, such as ozone therapy. Aim: Evaluation the impact factor of therapeutic agent in the form of ozone application to temperature and feeling on superficial skin on facial part of the skull. Material and Methods: The study included 60 patients, healthy, not taking any medication, aged 20 - 30 years old, 30 women and 30 men. Each time, before diagnostic tests, on cleansed skin determined 3 points: A - Supramentale, B - Chelion and C – projection of head of condylar process of mandible on surface of skin. Then proceeded to double application of ozone - 30-and 60-seconds, in accordance with current standards for extraoral areas. Between the applications and measurements of sensation and temperature respected 15 - minute break. Sensation measurement was carried out using PulpoEndometr device, and temperature was tested with laser pointer thermometer (CA 380). The last element was noticing sensations of pain using VAS scale. Results: The results were analyzed using Statistica software. Conclusions: 30-seconds of application in point. A woman pointing to the initial symptoms of analgesic, but in the general population can be seen only trailers that action. 60-seconds of application at this point, and both applications in point. B showed a slightly increased sensitivity to stimuli. Different applications of ozone impact were noted in point. C, which was a slight decrease in sensitivity to stimuli. It is worth noting that both applications of ozone in men at point C show some symptoms of analgesic.
KEY WORDS:
analgesia, feeling, ozontheraphy, OzonyTron, temperature